23 April 2009

ဘာသာစကား၊ အၾကားအာ႐ံုႏွင့္ စံုေသာအသံမ်ား


ဘာသာစကားမ်ားအေၾကာင္း က်ေနာ္စဥ္းစားမိသည့္အခါ အၿမဲလိုလိုပင္ အံ့ႀသျခင္း ျဖစ္ရသည္၊ လူတစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦးၾကားမွာ ဆက္သြယ္ေရးအတြက္သံုးသည့္ ဘာသာစကားတစ္ခု၏ ႂကြယ္ဝမႈက တကယ့္ကို မယံုႏိုင္စရာ၊ အေၾကာင္းအရာေပၚလိုက္လို႔ သံတူေၾကာင္းကြဲ၊ ေၾကာင္းတူသံကြဲေတြ မ်ားစြာ႐ွိတတ္သည္၊ စကားလံုးမထပ္ ေအာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေျပာင္းသံုးႏိုင္သည္၊ စကားကို တန္ဆာဆင္ ေျပာႏိုင္သည္၊ တဲ့တိုးေျပာႏိုင္သည္၊ စကားႀကီး ဆယ္မ်ိဳး ေျပာနည္းျဖင့္ ေျပာႏိုင္သည္၊ ေျပာရလွ်င္ ဘာသာစကား၏ သိမ္ေမြ႔နက္႐ွိဳင္းမႈကို ဘာသာစကားျဖင့္ ျပန္႐ွင္းျပဖို႔ပင္ ခပ္ခက္ခက္...၊

တိရိစာၦန္ေလာကမွာေတာ့ ႐ွင္းသည္၊ မႀကိဳက္ပါက ေခြးဆိုလွ်င္ မာန္ဖီျပမည္၊ ဆင္ဆိုလွ်င္ နား႐ြက္ေတြ ကားၿပီး ေ႐ွ႕တိုးေနာက္ဆုတ္ လုပ္မည္၊ ခေလာက္ေႁမြဆုိလွ်င္ အၿမီးကို တဆတ္ဆတ္ လႈပ္၍ သတိေပးမည္၊ ဆိုလိုသည္ မွာ သေကၤတႏွင့္ ေဖာ္ျပပံုသည္ တသမတ္တည္း ျဖစ္သည္၊ လူေတြအတြက္ ဘာသာစကားမွာေတာ့ ဒီစကား တစ္ခုတည္းကိုပင္ အဖိ၊ အေဖါ့၊ အေပ်ာ့၊ အမာ၊ မ်က္ႏွာထိ မ်က္ႏွာထားကိုလိုက္လို႔ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္ေတြ ကြဲျပားသြားတတ္ေလသည္၊ ဒီၾကားထဲ စကားလံုး ေ႐ြးခ်ယ္ပံုကလည္း အေရးႀကီး လိုက္ေသးသည္၊ က်ေနာ္ေျပာ ခ်င္တာက စကားကို အေသးစိတ္ တြက္ခ်က္ေ႐ြးခ်ယ္၍ ေျပာမည္ဆိုလွ်င္ ကြ်မ္းက်င္မႈ၊ ႏွ႔ံစပ္မႈေပၚ မူတည္၍ လွပသိမ္ေမြ႔ ႏိုင္သလို ႐ွဳပ္ေထြးခက္ခဲမႈလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္၊ သို႔ေသာ္ ထိုမွ်ေလာက္လည္း မလိုပါ၊ က်ေနာ္တို႔ အားလံုး ေန႔စဥ္သံုး စကားမ်ားကို စာတမ္းေရးသလို မဟုတ္ဘဲ ေပါ့ပါးသြက္လက္စြာ ေျပာတတ္ၾကပါသည္၊

က်ေနာ္ ေနထိုင္ရာ ဆြစ္ဇာလန္ ႏိုင္ငံမွာေတာ့ ဘာသာစကား၏ ႐ိုက္ခတ္ အေရးပါမႈကို ေန႔စဥ္လိုလို ထိေတြ႔ ဆက္ဆံရေလသည္၊ ဒီႏိုင္ငံမွာ တရားဝင္ ႐ံုးသံုးဘာသာစကားက ၄ မ်ိဳး႐ွိပါသည္၊ ဂ်ာမန္၊ ျပင္သစ္၊ အီတာလ်ံ ႏွင့္ ႐ိုေမာ့န္ခ်္ (Romanche) ဘာသာတို႔ ျဖစ္ပါသည္၊ လူဦးေရ၏ ၆၅% ခန္႔က ဂ်ာမန္စကားေျပာၿပီး ၂၁% ခန္႔ က ျပင္သစ္စကား ေျပာၾကသည္၊ ၇% နီးပါးခန္႔က အီတာလ်ံစကား ေျပာၿပီး ႐ိုေမာ့န္ခ်္ကေတာ့ ေျပာသူ ၁% ပင္ မျပည့္ပါ၊ ဒါေပမယ့္ သူကလည္း တရားဝင္ ႐ံုးသံုးဘာသာအျဖစ္က တျပားမွမေလွ်ာ့...၊ ဒီစကားက ဂ်ာမန္၊ ျပင္ သစ္၊ အီတာလ်ံတို႔ကို နည္းနည္းစီ ေရာသမေမႊၿပီး ေဒသသံုး ဒိုင္ယာလက္ခ္တခ်ိဳ႕ ေပါင္းထည့္ထားတာမ်ိဳး ျဖစ္ သည္၊ က်ေနာ့္မိတ္ေဆြ ဆြစ္လူမ်ိဳးမ်ားထဲမွာေတာ့ ႐ိုေမာ့န္ခ်္ ေျပာတတ္သူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ မေတြ႔ဖူးပါ၊

ဒီမွာေျပာသည့္ ဂ်ာမန္စကားကလည္း တစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္၊ ဆြစ္ဂ်ာမန္ဟု ေခၚသည့္ထိုစကားသည္ ဂ်ာမနီမွာေျပာ သည့္ ဂ်ာမန္စကားႏွင့္ လံုးဝနီးပါး ျခားနားသည္၊ ထိုထက္ပိုသည္က ဆြစ္ဂ်ာမန္စကားသည္ ဒိုင္ယာလက္ခ္ အေျပာသက္သက္ ပံုစံသာ႐ွိ၍ အေရးပံုစံ (written form) မ႐ွိျခင္းျဖစ္သည္၊ ဒီေတာ့ ေက်ာင္းေတြမွာ standard ဂ်ာမန္စကားကို သင္ၿပီး အျပင္မွာေတာ့ ဆြစ္ဂ်ာမန္စကား ေျပာၾကသည္၊ ဂ်ာမနီမွ ဂ်ာမန္တစ္ေယာက္ ဒီကိုလာ ေသာအခါ သူ႔ဂ်ာမန္စကားကို ဆြစ္ဂ်ာမန္တို႔ နားလည္ၿပီး ၄င္းတို႔ေျပာသည့္ ဆြစ္ဂ်ာမန္စကားကိုမူ ထိုဂ်ာမန္နား မလည္ႏိုင္ပါ၊ ျပင္သစ္ဘာသာကေတာ့ အခ်ိဳ႕ေနရာတြင္ ေလယူေလသိမ္း အနည္းငယ္ကြဲသည္မွအပ ဆြစ္ဇာ လန္မွာ ေျပာသည့္စကားႏွင့္ ျပင္သစ္ျပည္မွာ ေျပာသည့္စကား အတူတူပင္ျဖစ္သည္၊ အီတာလ်ံစကားလည္း ဆြစ္အီတာလ်ံႏွင့္ အီတလီမွအီတာလ်ံ အတူတူနီးပါးပင္ ျဖစ္သည္၊ ထိုသို႔ေသာ ဘာသာစကား ျခားနားမႈမ်ား ေၾကာင့္ အ႐ြယ္အားျဖင့္ ျမန္မာျပည္ထက္ ၁၅ ဆခန္႔ ငယ္ၿပီး လူဦးေရလည္း ၇ သန္းေက်ာ္ေက်ာ္သာ ႐ွိေသာ အႏွီ ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံသည္ တစ္ပုဒ္တည္းေသာ အမ်ိဳးသားသီခ်င္းကို အဆိုပါ ဘာသာ ၄ မ်ိဳးျဖင့္ ထားေပးရေလ သည္၊

ဆြစ္ဂ်ာမန္ကေလးေတြက မူလတန္းအဆင့္ ၃ တန္းသို႔ ေရာက္သည္ႏွင့္ ျပင္သစ္ သို႔မဟုတ္ အီတာလ်ံ တစ္ခုခု ကို ဒုတိယဘာသာအျဖစ္ သင္ၾကရၿပီး၊ က်န္ဆြစ္ျပင္သစ္ႏွင့္ ဆြစ္အီတာလ်ံ ကေလးေတြကလည္း ထိုဘာသာ ၃ ခုတြင္ မိခင္ဘာသာစကား မဟုတ္သည့္ ႏွစ္ခုအနက္ တစ္ခုကို မသင္မေနရ ေ႐ြးခ်ယ္ရေလသည္၊ ထို႔ေၾကာင့္ ဆြစ္လူမ်ိဳးအမ်ားစုသည္ အနည္းဆံုး ဘာသာစကား ၂ မ်ိဳး သို႔မဟုတ္ ၃ မ်ိဳးကုိ ေျပာတတ္ၾကသည္၊ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္ျမင္ရသေလာက္ ဆြစ္ျပင္သစ္ေတြဂ်ာမန္စကား ေျပာႏိုင္တာထက္ ဆြစ္ဂ်ာမန္ေတြက ပိုၿပီးျပင္သစ္စကား ေျပာႏိုင္ၾကသည္၊ ပထမအခ်က္မွာ ဆြစ္ဂ်ာမန္ေတြက စည္းစနစ္၊ ဇြဲနဘဲအရာမွာ တယူသန္၊ တလမ္းသြား ပိုက် ၿပီး အစြမ္းကုန္ ႀကိဳးစားေျပာၾကေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္၊ ဒုတိယအခ်က္မွာ ဂ်ာမန္စကားက ေထာင့္ေတာင့္ ေတာင့္ ၾကမ္းတမ္းတမ္း ျဖစ္၍ ဆြစ္ျပင္သစ္အမ်ားစုမွာ ေျပာရန္စိတ္မပါေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္၊

ဤႏိုင္ငံေလးမွာ ၃ နာရီခန္႔ ရထားစီးမည္ဆိုလွ်င္ ႏိုင္ငံ၏တဖက္နယ္စပ္မွ အျခားတဖက္နယ္စပ္သို႔ ေရာက္ပါ လိမ့္မည္၊ ျပင္သစ္စကားေျပာ အပိုင္းျဖစ္ပါက ရထားေပၚတြင္ ျပင္သစ္စကားျဖင့္ ပထမေၾကညာၿပီးမွ ဂ်ာမန္ စကားျဖင့္ ထပ္ဆင့္ေၾကညာသည္၊ ခရီးသြားတစ္ေယာက္သည္ ျပင္သစ္စကား အရင္ၾကားရမည့္အစား ဂ်ာမန္စကားကို ပထမၾကားရပါက ဂ်ာမန္စကားေျပာသည့္ အပိုင္းသို႔ေရာက္လာၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိႏိုင္ပါသည္၊ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ဆြစ္ဂ်ာမန္ပိုင္းကို ေရာက္ျဖစ္သည့္အခါ ၾကားေနက် ျပင္သစ္စကား ေနရာမွာ ဂ်ာမန္စကား ၾကားရေသာေၾကာင့္ အျခားႏိုင္ငံတစ္ခုကို ေရာက္သလို က်ေနာ္ မၾကာခဏ ခံစားရသည္၊ ေစ်းဝယ္သည့္အခါ ကုန္ပစၥည္းမ်ား ေပၚမွာ႐ွိသည့္ စကား ၃ မ်ိဳးအနက္မွ ကိုယ္ႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ စကားကို ႐ွာေဖြဖတ္႐ွဳရျခင္းအား အစပိုင္းတြင္ က်ေနာ္အထူးအဆန္း ျဖစ္ေနခဲ့ဖူးသည္၊ မၾကာခဏ ႀကံဳရသည့္ ေနာက္ထပ္တစ္ခုမွာ ဆြစ္လူမ်ိဳး အခ်င္းခ်င္း အဂၤလိပ္လို ေျပာေနၾကျခင္းျဖစ္သည္၊ ဆြစ္ဂ်ာမန္ေတြက ျပင္သစ္လို ႀကိဳးစားေျပာခ်င္ေသာ္လည္း ဆြစ္ျပင္သစ္ေတြက ဂ်ာမန္လိုျပန္မေျပာခ်င္၊ ျပန္မေျပာႏိုင္သည့္အခါ ၄င္းတို႔အခ်င္းခ်င္း ေနာက္ဆံုး၌ အဂၤလိပ္ လိုသာ ေျပာၾကေတာ့သည္၊ သို႔ေသာ္ ဘာသာစကား ကြဲျပားေသာ္လည္း သူတို႔ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေပါင္းစည္းေနထိုင္ ၾကပါသည္၊

လူတစ္ေယာက္ ဘာသာစကား တစ္ခုကို ေျပာဖို႔အတြက္ အရင္ဦးဆံုး လိုအပ္သည္မွာ မည္သည့္အရာနည္းဟု တစံုတေယာက္က ေမးလာခဲ့မည္ဆိုလွ်င္ ထိုစကားကို ၾကားႏိုင္ေသာ အၾကားစြမ္းရည္ ျဖစ္သည္ဟု က်ေနာ္ေျဖ မိမည္ ထင္ပါသည္၊ မွန္ပါသည္၊ စကားတစ္ခုကို မွန္ကန္စြာ မၾကားႏိုင္ဘူးဆိုလွ်င္ ထိုစကားကို မွန္ကန္စြာေျပာ ႏိုင္ရန္ အခြင့္အလမ္း နည္းပါးသြားၿပီ ျဖစ္သည္၊ က်ေနာ္ ျမန္မာျပည္မွာ ဧည့္သည္မ်ားႏွင့္မၾကာခဏ ခရီးသြားစဥ္ အခါက ျမန္မာစကားအေၾကာင္း သူတို႔ကို ေျပာျဖစ္တိုင္း ထိုအခ်က္ကို က်ေနာ္သတိျပဳမိသည္၊ ဥပမာ- က်ေနာ္ က ‘ငပိ’ ဟုေျပာသည့္အခါ သူတို႔က ‘နပိ’ ဟုၾကားၾကသည္၊ က်ေနာ္က ထိုစကားႏွစ္ခုကို ေသေသခ်ာခ်ာ အသံ ထြက္ျပေသာ္လည္း သူတို႔ကမူ အတူတူပဲ ၾကားရသည္ဟု ဆိုသည္၊ က်ေနာ္တို႔၏ မိခင္ဘာသာႏွင့္ ဘာဆိုဘာမွ် နီးစပ္ျခင္း မ႐ွိေသာ စကားတစ္ခုကို မွန္ကန္စြာ ၾကားႏိုင္ဖို႔ ဆိုသည္မွာ အၿမဲတမ္းေတာ့ မလြယ္ကူႏိုင္ပါ၊ ကြဲျပား ေသာ စကားတစ္ခုကို မွန္ကန္စြာ မၾကားႏိုင္သည္မွာ အသာထားဦး၊ အၿမဲတသမတ္တည္း ႐ွိေနေသာ အသံတစ္ ခုကိုပင္ က်ေနာ္တို႔အားလံုး ၾကားပံုၾကားနည္းခ်င္း မတူၾကပါ၊

ထို႔ေၾကာင့္ပင္ တစ္ေကာင္တည္းေသာၾကက္၏ တစ္သံတည္းေသာ တြန္သံကိုပင္ ျမန္မာက ‘ေအာက္အီးအီး အြတ္’ ဟုၾကားစဥ္ အဂၤလိပ္က ‘ေကာ့က ဒူးဒယ္လ္ဒူး’ (cock-a-doodle-do)ဟု ၾကား၏ ျပင္သစ္တို႔ကမူ ‘ေကာ္ေကာ္ရီကို’ (cocorico) ဟုၾကားၾကသည္၊ တစ္ေကာင္တည္းေသာေၾကာင္က က်ေနာ္တို႔ေ႐ွ႕တြင္ ‘ေညာင္’ ဟုေအာ္၍ ဆြစ္တို႔ေ႐ွ႕တြင္မူ ‘ျမဦး’ (Miaou) ဟုေအာ္ေလသည္၊ အကယ္၍သာ တိရစာၦန္မ်ား စကားေျပာတတ္ ပါက က်ေနာ္တို႔အားလံုး မွားၾကသည္ဟု ေျပာေကာင္းေျပာႏိုင္ပါသည္၊ စင္စစ္ အသံတစ္သံတည္းကိုထိုသို႔အမ်ိဳး မ်ိဳးၾကားၾကျခင္းမွာ က်ေနာ္တို႔ မိခင္ဘာသာစကား၏ အသံဖြဲ႔စည္းပံုစနစ္မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္၊

ဘာသာစကား အသီးသီးတြင္ အသံထြက္အလိုက္ သတ္မွတ္ႏိုင္ေသာ Frequency range မ်ား႐ွိၾကသည္၊ အက်သံ၊ အေလးသံမ်ားေသာ ဘာသာစကားမ်ားက frequency အနိမ့္ပိုင္းမွာ ႐ွိၾကၿပီး အတက္သံ၊ ႏွာေခါင္းသံ၊ စူး႐ွသံမ်ားေသာ စကားမ်ားက အျမင့္ပိုင္းမွာ ႐ွိၾကသည္၊ Frequency ကြဲၿပားေသာ စကားကို ေျပာေသာလူႏွစ္ ေယာက္သည္ အသံတစ္သံကို ၾကားပံုခ်င္းလည္း မတူညီႏိုင္ပါ၊ ၄င္းတို႔၏ အၾကားအာ႐ံုက သက္ဆိုင္ရာ မိခင္ ဘာသာစကား၏ ဖြဲ႔စည္းပံုကိုသာ အသားက်ေနေသာေၾကာင့္ ထိုဖြဲ႔စည္းပံု frequency range အတြင္းမွမဟုတ္ ေသာအသံမ်ားကို ၾကားေသာအခါ နားစည္မွ ေပးပို႔ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္ကို ဦးေႏွာက္မွ ကြဲလြဲစြာ ဘာသာျပန္တတ္ပါသည္၊ ဥပမာ- ျပင္သစ္စကားသည္ frequency range ၁၂၅ Hz မွ ၂၀၀၀ Hz အတြင္းသာ ႐ွိသည္၊ ဆိုလိုသည္မွာ အေလးဆံုး၊ အက်ဆံုးအသံသည္ ၁၂၅ ဟာ့ဇ္မွာ႐ွိၿပီး အတက္ဆံုးအသံသည္ ၂၀၀၀ ဟာ့ဇ္ဝန္းက်င္ခန္႔မွာ ႐ွိသည္၊ အဂၤလိပ္စကားမွာမူ ၁၂၅ မွ ၁၂၀၀၀ ဟာ့ဇ္အတြင္း ႐ွိေသာေၾကာင့္ frequency range ပိုမို က်ယ္ဝန္းပါသည္၊ အက်ိဳးဆက္အေနျဖင့္ အဂၤလိပ္ေတြ ျပင္သစ္စကား ေျပာေသာအခါ ေလသံသိပ္ မဝဲဘဲ သြက္သြက္လက္လက္ ေျပာႏိုင္ၿပီး ျပင္သစ္ေတြ အဂၤလိပ္စကား ေျပာေသာအခါ အလြန္ဝဲေသာေလသံ ျဖင့္ အာေလးလွ်ာေလး ေျပာၾကေလသည္၊ ထို႔ေၾကာင့္ ဘာသာစကားတစ္ခုသည္ အလြန္နိမ့္ေသာ အက်သံမ်ား ျဖင့္ဖြဲ႔စည္းထားသလို ျမင့္ေသာအတက္သံမ်ားလည္း ပါဝင္သည္ ဆိုပါစို႔၊ ထိုစကားကို ေျပာေသာလူမ်ိဳးမ်ားသည္ အျခားစကားမ်ားကို မွန္ကန္စြာ ၾကားတတ္ၾကၿပီး အသံထြက္လည္း မွန္ကန္စြာ ထြက္ႏိုင္ကာ အတတ္ျမန္ၾက ေလသည္၊ စကင္ဒီေနးဗီးယား ႏိုင္ငံမ်ား၊ ႐ု႐ွား၊ ပိုလန္ စေသာႏိုင္ငံမ်ားမွ လူမ်ားသည္ အျခားလူမ်ိဳးမ်ားထက္ language ပိုင္းတြင္ ပိုၿပီး တတ္လြယ္ၾကသည္၊

တကယ္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔အားလံုးတြင္ အင္မတန္ အာ႐ံုခံစားမႈ ေကာင္းေသာအၾကားစနစ္မ်ား ေမြးကတည္းက ပါလာခဲ့ပါသည္၊ စကားေျပာတတ္ကာစ ကေလးတစ္ေယာက္သည္ ၂၀ ဟာ့ဇ္မွ ၂၀ ၀၀၀ ဟာ့ဇ္အတြင္း အသံ မ်ားအားလံုးကို မွန္ကန္စြာ ၾကားႏိုင္ပါသည္၊ အင္မတန္မွ က်ယ္ျပန္႔ေသာ frequency range ျဖစ္သည္၊ သို႔ေသာ္ ထို range မွာႀကီးလာသည္ႏွင့္အမွ် ၾကားေနက် သက္ဆိုင္ရာ မိခင္ဘာသာစကားအလိုက္ က်ဥ္းေျမာင္းေျပာင္း လဲသြားကာ က်ေနာ္တို႔၏ အၾကားအာ႐ံုမွာလည္း စူး႐ွမႈ နည္းပါးသြားေတာ့သည္၊

စင္စစ္ စကားတစ္ခုကို မွန္ကန္စြာ ၾကားၿပီဟု ဆိုသည့္တိုင္ေအာင္ ထိုစကားအတိုင္း မွန္ကန္စြာ အသံျပန္ထြက္ ႏိုင္ဖို႔ အၿမဲတမ္း မလြယ္ကူျပန္ပါ၊ က်ေနာ္ျပင္သစ္ဘာသာကို ပထမဆံုး စသင္ခဲ့သည္မွာ ေျမာက္ဥကၠလာပ႐ွိ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ ျဖစ္ပါသည္၊ ထိုေက်ာင္းတြင္ ကံေကာင္းေထာက္မစြာ အင္မတန္စာသင္ေကာင္းေသာ ဆရာမႏွစ္ေယာက္ႏွင့္ သင္ၾကားခဲ့ရသည္၊ သို႔တိုင္ ေက်ာင္းစ,တက္သည္မွ ေျခာက္လၾကာသည္အထိ က်ေနာ္ တို႔မွာ စကားေျပာႏိုင္ဖို႔ေဝးလို႔၊ အသံထြက္ကိုပင္ မွန္ေအာင္မထြက္ႏိုင္ေသးပါ၊ အဂၤလိပ္ အသံထြက္ မ်ားႏွင့္ယဥ္ပါး ခဲ့ေသာ က်ေနာ္၏လွ်ာႂကြက္သားမ်ားက ခပ္ေလးေလး ျပင္သစ္အသံတို႔ၾကားမွာ တဝဲလည္လည္ ျဖစ္ေနခဲ့ရ သည္၊ ခက္ခဲေသာ သဒၵါစနစ္၊ မ်ားေျမာင္လွေသာ ခြ်င္းခ်က္မ်ား၊ ခန္႔မွန္းရခက္ေသာ အသံထြက္မ်ား၊ အရာရာ တိုင္းကို အထီးအမ ခြဲျခားထားေသာ Gender စနစ္တို႔ေၾကာင့္ ေလွာ္တိုင္းမေရာက္ေသာ ျပင္သစ္ ပင္လယ္မွာ က်ေနာ္အေတာ္စိတ္႐ွည္႐ွည္ျဖင့္ ႐ြက္စံုလႊင့္ခဲ့ရသည္၊

တခါတုန္းက ဖတ္ခဲ့ရေသာ အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုကို သတိရမိပါသည္၊ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနမွာ အလုပ္ လုပ္ေသာ အစိုးရအဖြဲ႔၏ စကားျပန္တစ္ေယာက္ကို ေမးျမန္းထားျခင္းျဖစ္သည္၊ ထိုသူမွာ ဘာသာစကား ၅၃ မ်ိဳး ေျပာတတ္သည္ဟု ဆိုသည္၊ သူ၏အဆုိအရ ဘာသာစကား သင္ယူတာမ်ားလာေလေလ စကားအသစ္အတြက္ ေပးရေသာအခ်ိန္ နည္းလာေလေလျဖစ္သည္၊ ပထမစကားကို ၃ ႏွစ္သင္ရသည္ ဆိုလွ်င္ ေနာက္ထပ္စကားကို ၁ ႏွစ္ခြဲေလာက္သင္လွ်င္ တတ္ႏိုင္သည္၊ ေနာက္ထပ္စကားကို ၁ ႏွစ္၊ ေနာက္တစ္ခုကို ေျခာက္လ စသျဖင့္...၊ သူစကားသင္ယူ နည္းမွာ စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းပါသည္၊ သူက ဘာသာစကားတစ္ခုကို ဖတ္ႏိုင္ဖို႔ အရင္ဆံုး ႀကိဳးစားသည္၊ ထိုအတြက္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ၃ လခန္႔ၾကာသည္၊ “ ခင္ဗ်ား စကားတစ္ခုကို ဖတ္ႏုိင္ၿပီဆိုရင္ အဲဒီစကားကို ခင္ဗ်ားတတ္ၿပီလို႔ ဆိုႏိုင္တယ္ဗ်၊ ဒီလို ဖတ္တတ္ဖို႔က အၾကမ္းဖ်ဥ္း ေျပာရရင္ ၃ လေလာက္ေတာ့ ၾကာမယ္ဗ်ာ၊ အဲဒါေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ခင္ဗ်ားလုပ္ရမွာက အဘိဓါန္ေကာင္းေကာင္း တစ္အုပ္႐ွာၿပီး အဲဒီစကားနဲ႔ ေရးထားတာေတြကို ရႏိုင္သေလာက္သာ ႐ွာၿပီးဖတ္ေပေတာ့...” တဲ့၊ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္၊ သုိ႔ေသာ္ ထိုစကားကို သြက္သြက္လက္လက္ ေျပာႏိုင္ဖို႔ဆိုလွ်င္ စာဖတ္ေသာအခါ ခပ္က်ယ္က်ယ္ အသံထြက္ဖတ္ဖို႔ေတာ့ လိုအပ္ပါ လိမ့္မည္၊ ထိုလူကေတာ့ စကားအသစ္ ထပ္သင္ဖို႔ ျပႆနာမ႐ွိဘဲ သင္ထားၿပီးသမွ်ကို ေမ့မသြားေအာင္ ပိုၿပီး အားထုတ္ ဂ႐ုစိုက္ေနရပါသည္-တဲ့၊

ယေန႔ကမာၻဟာ ႐ြာႀကီးတစ္႐ြာျဖစ္လာၿပီး ထို႐ြာႀကီးဟာလည္း ျပားသထက္ျပားလာေသာအခါ က်ေနာ္တို႔ေ႐ွ႕မွာ ဘာသာစကားတို႔ တိုးေဝွ႔တြန္းတိုက္ မိၾကတာကို တစ္ႀကိမ္ထက္ တစ္ႀကိမ္ဆိုသလို ျမင္ေနရပါသည္၊ အေရာင္စံု အေသြးစံု၊ အသံစံုေသာ စကားတို႔က ျမန္ဆန္ေသာ ဓါတ္ရထားမ်ားသဖြယ္ တစ္ေနရာမွ တစ္ေနရာသို႔ လြန္းထိုး သြားလာေနၾကသည္၊ သက္ဆိုင္ရာ ရထားတစ္စင္း,စင္းကိုသာ စီးႏိုင္မည္ဆိုလွ်င္ လိုရာခရီးကို က်ေနာ္တို႔ ပိုမို ျမန္ဆန္စြာ ေရာက္ႏိုင္ပါသည္၊ ေလာေလာဆယ္ က်ေနာ္ကေတာ့ ပီဇာရနံ႔သင္းေသာ၊ စပါဂက္တီ ရနံ႔သင္းေသာ ရထားတစ္စင္းကို စီးဖို႔ စိတ္ေစာေနမိသည္။ ။


ညီလင္းသစ္
၂၃ ဧၿပီ၊ ၂၀၀၉

13 comments:

Dr. Yi Yi Win said...

နွစ္သစ္မဂၤလာပါရွင္။ ဘာသာစကားရဲ ့အံၾသဖြယ္ေကာင္းပံုကိုကြ်န္မလည္းမၾကာခဏေတြးမိပါတယ္။
ဘာသာစကားတစ္ခုေျပာတတ္ဖို ့ရာအၾကားအာရုဏ္က အဓိက ဆိုတာလည္းဟုတ္တယ္ဗ်ိဳ ့။ ကြ်န္မဆိုရင္ ရွမ္းစကားကို အိမ္ကလူေျပာေနတာၾကားေနေပမယ့္ ခုထိတစ္လံုးမွ မမွတ္မိဘူးေလ။ စိတ္၀၀င္စားမွဳ စိတ္အားထက္သန္မွဳကလည္း ဘာသာစကားတစ္ခုခုတတ္ေျမာက္ဖို ့အဓိက က်ပါလိမ့္မယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ဒီစကားေျပာတဲ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းထဲမွ လံုးလံုးေနလိုက္မွပဲ အလိုလိုတတ္လာမယ္ထင္ပါတယ္။ ကိုညီလင္းသစ္ေရးတာေလးက အေသးစိတ္ေလးမို ့ကြ်န္မရဲ့အေတြးေတြကိုျပည့္စံုသြားေစတယ္။

Andy Myint said...

Good article. Didnt realise frequency was a big factor in learning language before. Thot it was the numbers of vocabulary. Just like Chinese.

yehtutnaung said...

စိတ္၀င္စားဖို ့ ေကာင္းတဲ့ ေဆာင္းပါးပဲ အကုိေရ။ ဗဟုသုတ အမ်ားၾကီးရတဲ့ အတြက္ ေက်းဇူးပါဗ်ာ။

ကြ်န္ေတာ္လဲ ကြ်န္ေတာ့္ညီမဆီမွာ ျပင္သစ္စာ သင္ဖို ့ ၾကိဳးစားဖူးတယ္။ ျပင္သစ္စကားလံုး Consonant ေတြ ေလ ့က်င့္ေတာ့ W ကို ဒူပလပ္ေဗ ဆိုလား ထြက္ရတာ မွတ္မိတယ္။ အဲဒီ အသံထြက္ရင္ ပါးစပ္ဆိုင္း တီးေနတာလိုလို ဘာလိုလိုနဲ ့ ရယ္ေနတာနဲ ့ မတက္ေတာ့ဘူး။ :D

mae said...

Swiss German was part of the reason I chose not to work in Berne. It just got me kind of confused... I didn't fancy living there for 5 years by myself, though I suppose it'd be the quickest way to learn the language.

I was much happier when I visited Zurich because there were signs in French.

ဇနိ said...

ေျပာသံကို ကြဲကြဲျပားျပား နားက မၾကားေသးသေရြ႕ေတာ့ ပါးစပ္ကလည္း အသံကြဲျပားေအာင္ ထြက္ႏိုင္မွ မဟုတ္ေသးဘူး း) အသံကို ကြဲျပားေအာင္ ၾကားႏိုင္ရင္ေတာင္မွ ကြဲျပားတဲ့အသံေတြထြက္တတ္ေအာင္ ထပ္ၿပီး ေလ့က်င့္ဖို႔ကလည္း လိုေသးတာပဲ

Steve Evergreen said...

ထိုထက္ပိုသည္က ဆြစ္ဂ်ာမန္စကားသည္ ဒိုင္ယာလက္ခ္ အေျပာသက္သက္ ပံုစံသာ႐ွိ၍ အေရးပံုစံ (written form) မ႐ွိျခင္းျဖစ္သည္၊ ဒီေတာ့ ေက်ာင္းေတြမွာ standard ဂ်ာမန္စကားကို သင္ၿပီး အျပင္မွာေတာ့ ဆြစ္ဂ်ာမန္စကား ေျပာၾကသည္၊ ဂ်ာမနီမွ ဂ်ာမန္တစ္ေယာက္ ဒီကိုလာ ေသာအခါ သူ႔ဂ်ာမန္စကားကို ဆြစ္ဂ်ာမန္တို႔ နားလည္ၿပီး ၄င္းတို႔ေျပာသည့္ ဆြစ္ဂ်ာမန္စကားကိုမူ ထိုဂ်ာမန္နား မလည္ႏိုင္ပါ၊ ျပင္သစ္ဘာသာကေတာ့ အခ်ိဳ႕ေနရာတြင္ ေလယူေလသိမ္း အနည္းငယ္ကြဲသည္မွအပ ဆြစ္ဇာ လန္မွာ ေျပာသည့္စကားႏွင့္ ျပင္သစ္ျပည္မွာ ေျပာသည့္စကား အတူတူပင္ျဖစ္သည္၊ အီတာလ်ံစကားလည္း ဆြစ္အီတာလ်ံႏွင့္ အီတလီမွအီတာလ်ံ အတူတူနီးပါးပင္ ျဖစ္သည္၊

You've better create Swiss Burmese.

ညီလင္းသစ္ said...

ဘာသာစကား တစ္ခုကို တတ္ေျမာက္ဖို႔က အရင္ဦးဆုံး အဲဒီစကားကို သင္ခ်င္စိတ္႐ွိဖို႔ လိုတာေပါ့ မယုဝရီေရ...၊ အဲဒီစကားေျပာတဲ့ အသိုင္းအဝိုင္းထဲမွာ ေနရင္ေတာ့ တတ္ဖို႔ အျမန္ဆံုးေပါ့ဗ်ာ၊

ကို Andy Myint.. Of course, vocabularies are very important to be able to extend one's linguistic skill after having heard properly that language.

ကိုေနညိဳရင့္ ေျပာမွပဲ က်ေနာ္လည္း ျပင္သစ္လို W စာလံုး ေျပာတိုင္း မ်က္စိထဲ စိန္ေဗဒါဆိုင္းဝိုင္းႀကီးပဲ ျမင္ျမင္ေနလို႔ ရီေနရေသးတယ္၊ ဟုတ္တယ္ဗ်...ျပင္သစ္ စကားလံုး တခ်ိဳ႕က ျမန္မာ့နားမွာ ေတာ္ေတာ့္ ကိုေထာ္ေလာ္ကန္႔လန္႔ ႏိုင္တယ္၊

Mae...as you might know, most of the Bernois and Zurichois are pretty collaborative in terms of French language. They aren't reluctant to speak in French if they are capable of. However, Swiss German is somewhat uneasy to speak for learners. I totally agree with you. :)

ကို/မ ဇနိ... သိပ္ေသခ်ာတာေပါ့ဗ်ာ...။

Steve...well, they are already complicated with their 4 languages. Let me just stay away from this linguistic complex...lol.

Phyo Evergreen said...

စိတ္၀င္စားဖို႔ေကာင္းတယ္..။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ဒီေရာက္စက အဂၤလိပ္လိုေၿပာတာဘဲ တစ္ခ်ိဳ႔စကားလံုးေတြ နားမလည္ၾကဘူး.. နည္းနည္းေတာင္ confidence ေလ်ာ့သြားသလိုဘဲ..။ ေနာက္ပိုင္းမွ နည္းနည္းအဆင္ေၿပလာတယ္..။ Linguistics and phonetics သင္ဖူးတယ္.. မလြယ္ဘူး..သင္ရင္းေၿပာရင္းနဲ႔ေတာင္ ႐ွဳပ္႐ွဳပ္ကုန္တယ္.။ ဆြဇ္ဇာလန္က ေတာ့ သြားလည္ခ်င္တဲ့ေနရာထဲက တစ္ခုပါ... အခြင့္ၾကံဳရင္သြားလည္ခ်င္ပါတယ္..။

Anonymous said...

Good article! really like it! So have you learnt Italien? I think you speak well in Italien by now as it was 2 years already.
Bravo!
Su

ညီလင္းသစ္ said...

Su ...
LOL.... Nope!!! I learnt it and progressed to some extent. Then, I couldn't continue for a while and my italian is kind of stuck. :D

ဇာနည္(MyWay!) said...

သိပ္ေကာင္းတဲ့ ေဆာင္းပါေလးပါ။
ကိုညီလင္းသစ္ေရ။
တျခား စိတ္၀င္စားတဲ့သူေတြ ဖတ္ႏိုင္ေအာင္လို႔
www.myanmar-network.net မွာ တင္ခ်င္လို႔
ခြင့္ေတာင္းပါတယ္။

ညီလင္းသစ္ said...

(ကို/မ) ဇာနည္ ...
ဟုတ္ကဲ့..၊ စာနယ္ဇင္းတို႔ ထံုးစံ မူရင္း credit နဲ႔အတူ ဘယ္ေနရာမွာ မဆို တင္လို႔ရပါတယ္ခင္ဗ်ာ၊ ခြင့္ျပဳ ပါတယ္၊ လာလည္တာလည္း ေက်းဇူးတင္ပါတယ္...။

ကိုကိုးအိမ္(မႏၱေလး) said...

အဂၤလိပ္ အသံထြက္ မ်ားႏွင့္ယဥ္ပါး ခဲ့ေသာ က်ေနာ္၏လွ်ာႂကြက္သားမ်ားက ခပ္ေလးေလး ျပင္သစ္အသံတို႔ၾကားမွာ တဝဲလည္လည္ ျဖစ္ေနခဲ့ရ သည္၊ ခက္ခဲေသာ သဒၵါစနစ္၊ မ်ားေျမာင္လွေသာ ခြ်င္းခ်က္မ်ား၊ ခန္႔မွန္းရခက္ေသာ အသံထြက္မ်ား၊ အရာရာ တိုင္းကို အထီးအမ ခြဲျခားထားေသာ Gender စနစ္တို႔ေၾကာင့္ ေလွာ္တိုင္းမေရာက္ေသာ ျပင္သစ္ ပင္လယ္မွာ က်ေနာ္အေတာ္စိတ္႐ွည္႐ွည္ျဖင့္ ႐ြက္စံုလႊင့္ခဲ့ရသည္၊

တကယ္ပါပဲ.... ျပင္သစ္စကားသင္ရတာ ခက္ပံုကေတာ့ လက္လန္တယ္ဗ်ာ....... :)

ခင္မင္စြာျဖင့္
ကိုကိုးအိမ္