လုကာ

လုကာဆိုတာက က်ေနာ္နဲ႔ဆို လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္လည္းဟုတ္၊ အထက္အရာ႐ွိလည္း ဟုတ္ပါတယ္၊ က်ေနာ္လုပ္ရတဲ့ ပေရာဂ်က္ ေတြအားလံုးက သူ႔ဆီကပဲ လာေလ့႐ွိတယ္၊ ဆြစ္လူမ်ိဳး၊ အသက္က ၄၃ ႏွစ္႐ွိၿပီ၊ အရပ္အေမာင္း အေနေတာ္၊ မ်က္ႏွာ ခပ္ျပည့္ျပည့္၊ ဆံပင္အနက္ေရာင္ေဖ်ာ့ေဖ်ာ့နဲ႔...၊ အနီးစပ္ဆံုး ေျပာရရင္ေတာ့ ျပင္သစ္ ႐ုပ္႐ွင္သ႐ုပ္ေဆာင္ Alain Chabat နဲ႔ ခပ္ဆင္ဆင္ တူပါတယ္၊

၂၀၀၇ မွာ သူနဲ႔ က်ေနာ္ စၿပီး ဆံုစည္းပါတယ္၊ အခုလက္႐ွိ အလုပ္အတြက္ အင္တာဗ်ဴး လာေျဖေတာ့ သူနဲ႔ စကားေျပာ ျဖစ္တယ္၊ သူက ဌာနရဲ႕ ဒါ႐ိုက္တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး၊ ဒါေပမယ့္ သူတာဝန္ယူေနတဲ့ ပေရာဂ်က္ေတြက ဒါ႐ိုက္တာရဲ႕ ပေရာဂ်က္ေတြထက္ေတာင္ မ်ားပါတယ္၊ အင္တာဗ်ဴးေန႔က ဒါ႐ိုက္တာက ခဏပဲလာၿပီး က်ေနာ္နဲ႔ စကားေျပာတယ္၊ ေမးခြန္းေလး တစ္ခုႏွစ္ခုေလာက္ ေမးၿပီး ျပန္ထြက္သြားေရာ၊ က်န္တဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ လုကာနဲ႔ က်ေနာ္နဲ႔ပဲ စကားေျပာျဖစ္ ပါတယ္၊ ေျပာတယ္ဆိုတာကလည္း က်ေနာ္ဘာေတြ သင္ခဲ့လဲ ဆိုတာကို အေျခခံေလာက္ပဲ ေမးၿပီး သူလုပ္ခ်င္တဲ့ ပေရာဂ်က္ေတြကိုပဲ ႐ွင္းျပသြားတာပါပဲ၊ က်ေနာ္ေတာင္ စိတ္ထဲက ႀကိတ္ၿပီး ၿပံဳးမိေသးတယ္၊ လစာကိစၥ၊ အေျခခံ စည္းမ်ဥ္း၊ ခံစားခြင့္ စတာေတြ ဘာမွ မေျပာဘဲ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အတူတြဲလုပ္လာသူေတြလို ပေရာဂ်က္ေတြကို ႐ွင္းျပေန လို႔ေလ...၊ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ နားလည္သြားေတာ့လည္း ဒါဟာ လုပ္႐ိုးလုပ္စဥ္ ကိစၥတစ္ခုပါပဲ၊ က်ေနာ္ အလုပ္,လုပ္ တဲ့ ေနရာက သိပၸံနဲ႔နည္းပညာေက်ာင္း ဆိုေတာ့ အင္တာဗ်ဴးေတြမွာ ပေရာဂ်က္ေတြ အေၾကာင္းပဲ ေျပာၾကတာ မ်ားပါတယ္၊ တျခား ခံစားခြင့္တို႔၊ လစာတို႔က Human Resources နဲ႔ပဲ ေဆြးေႏြးရေလ့ ႐ွိပါတယ္၊ အင္တာဗ်ဴးေမးတဲ့ လူေတြကိုယ္တိုင္လည္း ဒီအေၾကာင္းေတြကို မသိၾကတာ မ်ားပါတယ္၊

ဒီလိုနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ အလုပ္အတူ စလုပ္ၾကေတာ့ ႐ံုးခန္းတစ္ခုထဲမွာ သူနဲ႔က်ေနာ္ မွ်ေနပါတယ္၊ အခန္းအလယ္မွာ က်ေနာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ စားပြဲႏွစ္လံုးက မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္...၊ စားပြဲႏွစ္လံုးကို ထိထားတဲ့ ေနရာမွာ ပန္းအိုးႀကီးတစ္လံုး ထားထားတယ္၊ ပန္းအိုးထဲမွာ ဘာမွန္း မသိရတဲ့ ခပ္႐ြယ္႐ြယ္ သစ္ပင္တစ္ပင္လည္း ႐ွိတယ္၊ ဘာအပင္မွန္းလဲ မသိသလို ဘာပန္းမွ ပြင့္တာလည္း မေတြ႔ပါဘူး၊ ဒီသစ္ပင္က က်ေနာ္တို႔ ႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ no man's land ေပါ့ေလ...၊ ႐ံုးခန္းထဲမွာ က်ေနာ္ေရာ သူပါ မ႐ွိၾကတာ မ်ားပါတယ္၊ က်ေနာ္က ႐ံုးခန္းနဲ႔ကပ္လ်က္ ဓါတ္ခြဲခန္းထဲ ေရာက္ေနတတ္ သလို လုကာကလည္း တခ်ိန္လံုး အစည္းအေဝးေတြ၊ ဆင္န္မနာေတြနဲ႔ အျပင္မွာပဲ၊ ၿပီးေတာ့ သူက ၈၀% ပဲ အလုပ္,လုပ္တာဆိုေတာ့ တစ္ပတ္မွာ ၄ ရက္ပဲ လာေလ့႐ွိတယ္၊

လုကာရဲ႕ဘြဲ႔က environmental engineer ပါ၊ ဆိုေတာ့ သူလုပ္သမွ် အလုပ္ေတြအားလံုးက ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး နဲ႔ပဲ ဆက္စပ္ ပါတယ္၊ သူနဲ႔ တိုက္႐ိုက္ပတ္သက္ေနတဲ့ က်ေနာ္ကလည္း ဒါေတြပဲ လုပ္ရပါတယ္၊ ေရအရင္းအျမစ္နဲ႔ ဆိုင္တာေတြ၊ စိုက္ခင္းေတြမွာ ပိုးသတ္ေဆး သံုးစြဲမႈေတြ၊ ေျမလႊာ ညစ္ညမ္းမႈေတြ အစ႐ွိသျဖင့္ေပါ့၊ က်ေနာ္တို႔က ဒါေတြကို ထိန္းသိမ္းၾကပ္မတ္တဲ့ သူေတြေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး၊ ဒီလို ပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္စီး ယိုယြင္းတာကို ကာကြယ္ႏိုင္မယ့္နည္းလမ္း ႐ွာေနၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္၊ ဒီလိုလုပ္တဲ့ေနရာမွာလည္း အာဏာပိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြက အၿမဲတမ္းေတာ့ အသာတၾကည္နဲ႔ လိုက္ေလ်ာတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘူး၊ ဒါေပမယ့္ လုကာက စကားေျပာေကာင္းသူ တစ္ေယာက္ဆိုေတာ့ သူ ရေအာင္ စည္း႐ံုးႏိုင္ေလ့ ႐ွိတယ္၊

ဒီလိုနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ေနတဲ့ ၿမိဳ႕ကေလးမွာ auto-sampler အလိုအေလ်ာက္ ေရနမူနာ ယူႏိုင္တဲ့စက္ ၅ လံုးကို သူ႔ရဲ႕ အားထုတ္မႈနဲ႔ တပ္ဆင္လို႔ ၿပီးပါၿပီ၊ သဘာဝ ျမစ္ေခ်ာင္းေတြနဲ႔ ေရဆိုးေျမာင္းေတြမွာ တပ္ထားတဲ့ ဒီစက္ေတြက လိုအပ္တဲ့ ေရပမာဏကို ၂၄ နာရီ ယူေပးႏိုင္တယ္၊ ဒီေရေတြကိုမွ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ lab ထဲမွာ ဓါတ္ခြဲပါတယ္၊ က်ေနာ္တို႔ ႐ွာတာေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးပါပဲ၊ ဥပမာ တစ္ခုႏွစ္ခုေလာက္ ေျပာရရင္ အိမ္သံုးေဆး...၊ ေနထိုင္မေကာင္းလို႔ ပါရာစီတေမာ ေသာက္လိုက္ရင္ က်ေနာ္တို႔ ေနေကာင္းသြားမယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဒီေဆးကို ခႏၶာကိုယ္က ၆၅% ေလာက္ပဲ စုပ္ယူၿပီးေတာ့ က်န္တာက တပိုတပါးသြားရင္းနဲ႔ မိလႅာစက္႐ံု၊ အဲဒီကမွ တဆင့္ ကန္ထဲ၊ ျမစ္ထဲကို ေရာက္သြားတယ္၊ ဒီလို ေဆးေတြက ေရမွာ လံုးလံုးေပ်ာ္ဝင္ေနေတာ့ ဘယ္လိုစစ္စစ္ မရပါဘူး၊ ေနာက္ၿပီး သူ႔အလိုလို ေၾကပ်က္ႏိုင္စြမ္း လည္း နည္းပါးေတာ့ ျမစ္ေခ်ာင္းအင္းအိုင္ေတြ ထဲမွာ ဒီလိုအိမ္သံုးေဆး၊ ပိုးသတ္ေဆး၊ စတာေတြ မ်ားသထက္ မ်ားလာတယ္၊ ေနာက္ဥပမာ တစ္ခုက သေႏၶတားေဆး...၊ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေသာက္တဲ့ သားဆက္ျခား သေႏၶတားေဆးေတြထဲမွာ အက္စ္ထ႐ိုဂ်င္ ဆိုတဲ့ မ ေဟာ္မုန္း ပါဝင္ပါတယ္၊ အဲဒီ ေဟာ္မုန္းကလည္း သူ႔အလိုလို မေၾကပ်က္ဘဲ ေရထဲမွာ ဒီလိုပဲ အၾကာႀကီး ႐ွိေနတတ္တယ္၊ အက်ိဳးဆက္က အခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ အဲဒီ မ ေဟာ္မုန္း ေၾကာင့္ ငါးအထီးေတြက သူ႔အလိုလို လိင္ေျပာင္းၿပီး ငါးအမေတြ ျဖစ္သြားတဲ့ သာဓကေတြလည္း ေတြ႔ရပါတယ္၊ ေလာေလာဆယ္ လူအတြက္ ဘာမွ မျဖစ္ေသးေပမယ့္ ေနာက္ ၁၀ ႏွစ္၊ အႏွစ္ ၂၀ အၾကာမွာ ဘယ္လို ဆိုးက်ိဳးေတြ ျဖစ္မလဲ ဘယ္သူမွ မေျပာႏိုင္ပါဘူး၊

ထားပါေတာ့ေလ..၊ လုကာ အေၾကာင္းပဲ ဆက္ရေအာင္၊ လုကာဆီမွာ က်ေနာ္ သေဘာက်တဲ့ အခ်က္တခုကေတာ့ လူတဖက္သားကို ေပါ့ပါးလြတ္လပ္ ေစျခင္းပါပဲ၊ တခါတေလ စားေသာက္ဆိုင္မွာ တဝိုင္းထဲ လူ ေလးငါးေယာက္ ေလာက္ထိုင္ေနၿပီး ဘယ္သူမွ ဘာေျပာရမွန္း မသိတဲ့အခါ တိတ္ဆိတ္ၿပီး အေနက်ဥ္းက်ပ္တာမ်ိဳး ႀကံဳဖူးေကာင္း ႀကံဳဖူး ပါလိမ့္မယ္၊ လုကာက အဲဒီေနရာမွာ အင္မတန္ ထူးခြ်န္တဲ့ ice breaker ပါပဲ၊ အဲဒီလို အေျခအေနကို ေဖာက္ထြက္ဖို႔ သူ႔မွာ ေျပာစရာတခုခု အၿမဲ႐ွိေနတတ္တယ္၊ 'အင္း..ဒီေန႔ ေနသာတယ္ေနာ္' ဆိုတာမ်ိဳး နဲနဲေၾကာင္တဲ့ စကားမ်ိဳးေတြနဲ႔ အေျခအေနကို အတင္းအဖတ္ဆယ္တာ မဟုတ္ဘဲ တဝိုင္းလံုးကလူေတြ စိတ္ဝင္စားႏိုင္မယ့္ အေၾကာင္းအရာတခု သူ ခ်က္ခ်င္း ေကာက္ေျပာလိုက္ႏိုင္တယ္၊ ဒီလိုျဖစ္ရပ္မ်ိဳး သူနဲ႔အတူ မၾကာခဏ က်ေနာ္ႀကံဳဖူးပါတယ္၊ အၿမဲတမ္းလည္း သူကပဲ ဝိုင္းကို ထိန္းထားေလ့ ႐ွိတယ္၊ က်ေနာ္သာ သူ႔ေနရာမွာ ဆိုရင္ ဝိုင္းထဲက တျခားလူေတြနည္းတူ ဒီလိုပဲ ဆက္ထုိင္ေနျဖစ္မွာပဲ၊ ကိုယ့္ရဲ႕ လက္တကမ္း ပတ္ဝန္းက်င္ေလးကို စိုေျပေစခ်င္ေပမယ့္ နဂိုကလည္း စကားခပ္နည္းနည္း ဆိုေတာ့ က်ေနာ့္လိုလူေတြနဲ႔သာဆိုရင္ စားပြဲဝိုင္းက ေျခာက္ကပ္ေနမွာ ေသခ်ာတယ္၊

သူ႔ရဲ႕ အားသာခ်က္ ေနာက္တခုက ဘာသာစကားပါပဲ၊ သူက ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမန္၊ အီတာလ်ံနဲ႔ အဂၤလိပ္ ေလးမ်ိဳးစလံုး ကြ်မ္းကြ်မ္းက်င္က်င္ ေျပာႏိုင္ပါတယ္၊ သူ႔အေဖက အီတာလ်ံဆိုေတာ့လည္း ပိုၿပီး လြယ္ကူတာေပါ့ေလ၊ ဂ်ာမန္စကား ကေတာ့ ဆြစ္ဂ်ာမန္၊ ဂ်ာမနီနဲ႔ ၾသစႀတီးယားမွာ အလုပ္လုပ္ခဲ့လို႔ ေျပာျဖစ္ခဲ့တာလို႔ သူ တခါက ေျပာဖူးပါတယ္၊ သူ အဂၤလိပ္စကား ေျပာရင္ေတာ့ ဂ်ာမန္ေလယူေလသိမ္းနဲ႔ ေျပာတတ္လို႔ နားေထာင္ေနမက်ရင္ နဲနဲေတာ့ ၿပံဳးမိႏိုင္ပါတယ္၊ ဒီ စကား ၄ မ်ိဳးနဲ႔ ဆိုေတာ့လည္း စကားဝိုင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက သူနဲ႔ မလြတ္ေတာ့ဘူးေပါ့ေလ လို႔ က်ေနာ္ေတြးမိတယ္၊

လုကာက ေက်ာင္းသားဘဝတုန္းကေတာ့ အေတာ့္ကို ေပါက္ကရေတြ လုပ္ခဲ့တယ္လို႔ တခါတေလမွာ သူေျပာလို႔ သိရတယ္၊ သူ စာတမ္းေရးေနတဲ့ အခ်ိန္ တုန္းက သူအလုပ္လုပ္တဲ့ lab တံခါးဝမွာ 'သတိ၊ ဓါတ္ေရာင္ျခည္ အႏၲရာယ္ ႐ွိသည္' ဆိုတဲ့ စာတန္းကို ေနာက္ၿပီး ကပ္ထားခဲ့တယ္၊ အားလံုးက အေၾကာင္းသိေတြဆိုေတာ့ ရယ္ေမာရင္းနဲ႔ပဲ ဒီစာတန္းကို ေမ့သြားၾကတယ္၊ တေန႔ အဲဒီ ဓါတ္ခြဲခန္းထဲမွာ ဘံုဘိုင္က ေရလွ်ံက်လို႔ ေရႀကီးေတာ့ မီးသတ္သမားေတြ ေရာက္လာၾကတယ္၊ အဲဒီအခ်ိန္ သူက အိမ္မွာ အိပ္ေနတယ္၊ တံခါးဝက စာတန္းလည္း ျမင္ေရာ မီးသတ္သမားေတြက မဝင္ရဲေတာ့ဘူး၊ လုကာ သူငယ္ခ်င္း ေတြက ႐ွင္းျပလည္း ဘယ္သူမွ မဝင္ၾကဘူး၊ သူတို႔က ဒီလိုစာတန္းမ်ိဳးေတြကို အေပ်ာ္အျပက္လို႔ ဘယ္တုန္းကမွ သေဘာမထားတာကိုး၊ ေနာက္ဆံုး စာတန္းတာဝန္ခံ ကိုယ္တိုင္႐ွင္းပါ ဆိုေတာ့မွ လုကာက အိမ္ကေန ကမန္းကတန္း ေရာက္လာရတယ္၊ ၿပီးေတာ့ စာတန္းကိုလည္း ျဖဳတ္၊ သူကိုယ္တိုင္လည္း ဦးေဆာင္ဝင္၊ တခ်ိန္တည္းမွာလည္း အျမႇဳပ္ ထြက္မတတ္ ေတာင္းပန္လိုက္ရတယ္၊ ဒါေပမယ့္ မီးသတ္သမားေတြကလည္း ဓါတ္ေရာင္ျခည္ အႏၲရာယ္ဆိုတဲ့ စာတန္းလည္း ျမင္ေရာ ဘာလုပ္ရမွန္းမသိ၊ ကာကြယ္တဲ့ ဝတ္စံုလည္း အဆင္သင့္မပါ၊ ဖ႐ိုဖရဲနဲ႔ ျဖစ္သြားလို႔ ဒီကိစၥကို သူတို႔အတြက္လည္း ေလ့က်င့္ခန္းဆင္းတယ္လို႔ သေဘာထားၿပီး ေက်ေအးလိုက္တယ္၊ ေနာက္တခါ ဒါမ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့ ဒဏ္ေငြ ၅၀၀၀ ဆိုလားပဲ ႀကိမ္းသြားတယ္၊ လုကာ ကံေကာင္းသြားတယ္၊

အခု အလုပ္လုပ္တဲ့ အခ်ိန္အထိလည္း ေတြ႔တဲ့လူကို ၿပံဳး႐ႊင္၊ ေနာက္ေျပာင္ေလ့ ႐ွိတုန္းပါပဲ၊ သူ႔အထက္အရာ႐ွိ ဆိုလည္း တမ်ိဳး၊ ႐ြယ္တူ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ဆိုလည္း တမ်ိဳး၊ ဘယ္သူ႔ကိုမွ မထိခိုက္ေစတဲ့ ဟာသေလးေတြနဲ႔ ေနာက္တုန္း၊ တဟားဟား ေအာ္ရယ္တုန္း..၊ ဆိုေတာ့ သူ႔ကို ဌာနတခုလံုးက ခ်စ္ၾကပါတယ္၊ က်ေနာ္တို႔ ဌာနရဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ႐ံုးခန္းမွာ အားလံုးရဲ႕ ေမြးေန႔ေတြကို ကပ္ထားတယ္၊ တစ္ေယာက္ေမြးေန႔ကို တစ္ေယာက္ သိေနၾက ေတာ့ ကိုယ့္ေမြးေန႔က်ရင္ ကိတ္မုန္႔ေလးဘာေလး ယူလာၿပီး အတူစားၾကေလ့ ႐ွိပါတယ္၊ မႏွစ္တုန္းက သူ႔ေမြးေန႔မွာ လုကာက အစည္းအေဝးေတြနဲ႔ ႐ွဳပ္ေနၿပီး ဘာစားစရာမွ ယူမလာဘူး၊ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ အားလံုးက သူ႔အတြက္ ကိတ္မုန္႔တစ္လံုးကို ေက်ာင္းထဲက ဆိုင္မွာ အျမန္ေျပးဝယ္ၿပီး သူ႔ကိုယ္စား က်င္းပ ေပးလိုက္တယ္၊ သူ႔ ေမြးေန႔လက္ေဆာင္ ကိုေတာ့ အေစာႀကီးကတည္းက သူမသိေအာင္ ပိုက္ဆံဝိုင္းစုၿပီး ျပင္ဆင္ထားတယ္၊ တျခားေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး၊ ေလထီးခုန္ခြင့္ လက္မွတ္ေလးပါ၊ သင္တန္းဆရာနဲ႔ ႏွစ္ေယာက္အတူတြဲၿပီး ခုန္ရတဲ့ အေပ်ာ္ေလထီးခုန္ လက္မွတ္ေပါ့၊ အားလံုး အဆင္သင့္ျဖစ္ေတာ့ သူ႔ကို စားေသာက္ခန္းထဲကို ေခၚလိုက္တယ္၊ လူေတြအမ်ားႀကီးနဲ႔ ကိတ္မုန္႔ကိုလည္း ေတြ႔ေရာ သူက ဟာ..ႏိုး..ႏိုး..ႏိုး ဆိုၿပီး အံ့ၾသသြားတယ္၊ ၿပီးေတာ့ သူ႔အတြက္ ေမြးေန႔လက္ေဆာင္ စာအိတ္ေလး ထဲက ေလထီးခုန္ လက္မွတ္လည္း ေတြ႔ေရာ တဟားဟားနဲ႔ ေအာ္ရယ္ပါေလေရာ..၊ လုကာက ေလယာဥ္ေမာင္း သင္တန္းလည္း ေလာေလာလတ္လတ္ ဆင္းထားၿပီး အားလပ္ခ်ိန္မွာ ေလယာဥ္ေတြ ငွားၿပီး လိုက္ေမာင္းေနတာကို အားလံုးက သိထားတာကိုး၊ အဲဒီအခ်ိန္ တစ္ေယာက္က 'ခင္ဗ်ား ေလထီးခုန္တာ ဒီတႀကိမ္ပဲ ျဖစ္ပါေစလို႔ က်ေနာ္တို႔ ဆုေတာင္းပါတယ္'လို႔လည္း ေနာက္လိုက္ေရာ အားလံုးကဝိုင္းရယ္၊ သူကလည္း တဟားဟားနဲ႔ ရယ္ေနတာ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ကို အေတာမသတ္ႏိုင္ဘူး...။ ။

ညီလင္းသစ္
၁၈ မတ္၊ ၂၀၁၁